ગરવી તાકાત ગાંધીનગર : ગુજરાતના આદિવાસી પ્રદેશોમાં કૃષિને મજબૂત બનાવવા અને ખેડૂતોની આજીવિકા સુધારવા માટે, ગુજરાત સરકારે લિફ્ટ પાઇપલાઇન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને વ્યાપક સિંચાઈ પ્રોજેક્ટ્સ અમલમાં મૂક્યા છે. છેલ્લા સાત વર્ષોમાં, આદિવાસી વિસ્તારોમાં 1,39,510 એકરથી વધુ ખેતીની જમીનમાં સિંચાઈ લાવવા માટે ₹5,115 કરોડનું રોકાણ કર્યું છે, એમ એક સત્તાવાર નોંધમાં જણાવાયું છે. સત્તાવાર નિવેદન મુજબ, છેલ્લા ત્રણ વર્ષ (2023-2025) માં, રાજ્ય સરકારે લિફ્ટ પાઇપલાઇન પ્રોજેક્ટ્સ પર ₹2,212 કરોડથી વધુ ખર્ચ કર્યા છે. પાછલા ચાર વર્ષ (2019-2022) દરમિયાન, સરકારે આદિવાસી પ્રદેશોમાં સિંચાઈ સુવિધાઓનો વિસ્તાર કરવા માટે ₹2,903 કરોડથી વધુ ખર્ચ કર્યા છે. સિંચાઈ વ્યાપના સતત વિસ્તરણની ચર્ચા કરતા, જળ સંસાધન અને પાણી પુરવઠા મંત્રી ઈશ્વરસિંહ પટેલે જણાવ્યું હતું કે, “ખેડૂતોની સમૃદ્ધિ અને કૃષિ વિકાસ અમારી ટોચની પ્રાથમિકતાઓમાંની એક છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન વનબંધુ કલ્યાણ યોજના રજૂ કરી હતી. આ પહેલ હેઠળ, અમે લિફ્ટ પાઇપલાઇન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને છ આદિવાસી જિલ્લાઓના 708 ગામોમાં ખેડૂતોને વર્ષભર સિંચાઈ સફળતાપૂર્વક પૂરી પાડી છે. “હવે, વનબંધુ કલ્યાણ યોજના 2.0 હેઠળ, અમે રાજ્યના બાકીના આદિવાસી પ્રદેશોમાં સંપૂર્ણ સિંચાઈ કવરેજ પ્રાપ્ત કરવા માટે ઘણા મોટા પ્રોજેક્ટ્સ અમલમાં મૂકી રહ્યા છીએ. આ વિસ્તારોમાં 1,44,164 એકરથી વધુ ખેતીની જમીન સુધી સિંચાઈ સુવિધાઓ પહોંચાડવા માટે ₹3,779 કરોડનું રોકાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ પ્રોજેક્ટ્સ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યા છે અને આયોજિત સમયમર્યાદામાં પૂર્ણ થશે.”
-> વનબંધુ કલ્યાણ યોજના: આદિવાસી ખેડૂતો માટે એક વરદાન :- ગુજરાત સરકારની વનબંધુ કલ્યાણ યોજના હેઠળ અમલમાં મુકાયેલી લિફ્ટ પાઇપલાઇન ટેકનોલોજી આદિવાસી ખેડૂતો માટે એક મોટો ફાયદો બની છે. આ પહેલ પહેલા, આ પ્રદેશોમાં સિંચાઈ સુવિધાઓ મર્યાદિત હતી, અને ખેડૂતોને મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આજે, તેઓ આખું વર્ષ સિંચાઈ, ઉચ્ચ આવક અને સુધારેલ જીવનધોરણનો આનંદ માણે છે.
-> લિફ્ટ પાઇપલાઇન ટેકનોલોજી શું છે અને તે ખેડૂતોને કેવી રીતે મદદ કરે છે? :- લિફ્ટ પાઇપલાઇન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ એવા પ્રદેશોમાં થાય છે જ્યાં પાણીનો સ્ત્રોત ખેતરોના સ્તરથી નીચે હોય છે. આ સિસ્ટમ ખાસ કરીને ડુંગરાળ વિસ્તારો, શુષ્ક ઝોન અને પાણીની અછતનો સામનો કરી રહેલા પ્રદેશોમાં અસરકારક છે. આ આધુનિક સિંચાઈ પદ્ધતિ પાઇપલાઇન દ્વારા પાણીને પમ્પ કરે છે અને તેને વધુ ઊંચાઈ પર આવેલા ખેતરોમાં ઉપાડે છે. ખેતરોમાં સીધું પાણી પહોંચાડીને, સિસ્ટમ પાણીનું નુકસાન ઘટાડે છે અને સ્થિર અને પર્યાપ્ત પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરે છે. પરંપરાગત સિંચાઈ પદ્ધતિઓની તુલનામાં, તેને ઓછા મેન્યુઅલ પ્રયત્નોની જરૂર પડે છે અને ખેડૂતોને વધુ સારી પાક ઉપજ પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે.
